- "Satine'in halkının çoğu bir iç savaşta öldürüldü, bu yüzden şiddetten nefret eder."
- ―Obi-Wan Kenobi, Düşes Satine'in barışçıllığı hakkında Anakin Skywalker'a
Mandalor İç Savaşı olarak da bilinen Büyük Klan Savaşları, YSÖ 42 dolaylarında Yeni Mandalor barış hareketi ile askeri gelenekçiler arasında ana gezegenleri Mandalore'un hâkimiyeti için yapılan bir çatışmaydı. Yeni Mandalorlar savaşı kazandılar ve Düşes Satine Kryze Mandalore'un lideri olurken hayatta kalan gelenekçiler ise gezegenin bir ayı olan Concordia'ya sürgün edildi.
Öncesi[]
Mandalorların ana vatanı Mandalore gezegeni bir zamanlar yemyeşil bir doğa harikasıydı. Ancak iç ve dış düşmanlara karşı yüzyıllık savaşlarla birlikte gezegenin yüzeyi bir çöle döndü. Hayatta kalanlar ya Mandalore'da çok az kalan su kaynaklarının çevresinde dağınık yerleşimler kurdu ya da gezegenin uydusu Concordia'ya göç etti. Concordia'nın hala yaşanabilir olmasından dolayı buradan Mandalore'a yollanan gıda malzemeleri sayesinde pek çok Mandalor hayata tutunmayı başardı. Mahvolumuş gezegenin çöllerinden bir biyoküp olan Sundari şehri doğdu ve şehir Mandalor halkına yeni barışçıl bir yol sunan Yeni Mandalorlar hareketinin oluşmasına zemin hazırladı. Halk, galaksinin her yerindeki savaşlarda paralı asker olarak yer almanın kendilerine hiçbir şey katmadığının farkına vararak giderek askeri gelenekçilerden daha da uzaklaşıp Düşes Satine Kryze'in liderlik ettiği barış yanlısı bir çizgiye yerleşti.[6] Tırmanan gerilimin bir sonucu olarak YSÖ 42[1] civarında bu iki grup arasında bir iç savaş patlak verdi.[6] Bu savaş ise Mandalor İç Savaşı[7] veya Büyük Klan Savaşları[8] olarak adlandırıldı.
Savaş[]
- "Usta Qui-Gon ve ben Mandalore'da düşesi isyancılardan korurken bir yıl geçirdik. Peşimize ödül avcıları taktılar. Sürekli kaçtık, yarına çıkıp çıkamayacağımızı bilmeden topun ağzından yaşadık."
- ―Obi-Wan Kenobi
Satine Kryze'in babası Dük Adonai Kryze savaş sırasında öldü.[8] Ünvanı kızına geçerken Jedi Ustası Qui-Gon Jinn ve Padawan'ı Obi-Wan Kenobi, Kryze'ı gelenekçilerden ve onların gönderdiği ödül avcılarından korumak için Mandalore'da bir yıl geçirdi. Beraber geçirdikleri bu süre içerisinde Kryze ve Kenobi birbirlerine aşık oldu.[2] Savaş esnasında Mandalore'un zaten mahvolmuş yüzeyi[9] ve başkenti Keldabe harap oldu.[6]
Akıbet[]
- "Geri döndüğünde gezegenini tek başına yeninden inşa etme görevini üstlendi."
- ―Obi-Wan Kenobi, Satine Kryze'a atfen
İç savaşın geride bıraktığı yıkım ve sayısız ölüm Satine Kryze'ın hayatının geri kalanında barışçıl bir yöntem benimsemesindeki temel sebepti. Her ne kadar Kryze istese Düzen'i terk edecek olsa dahi Kenobi iç savaşın ardından sevdiği kadını geride bırakarak Jedi Düzeni'ne döndü. Düşes ise Mandalore'un yeni lideri olarak Klon Savaşları'na dek[10] yaklaşık yirmi yıl[6] boyunca gezegeni yönetti.[2] Savaşın ardından geride kalan gelenekçiler Concordia'ya sürgün edildi ve burada kendi aralarındaki liderlik savaşları[6] yüzünden eriyip gittikleri düşünüldü.[10] Bu esnada Yeni Mandalorlar ise kendi fikirlerine uygun bir şekilde fikirlerinin merkezi konumuna gelmiş Sundari'yi yeni başkent yaparak Mandalore'u yeniden inşa ediyordu. Yeniden inşa olan Mandalore'da başkentin merkezindeki Barış Parkı'na savaşta her iki taraftan ölenleri anmak için bir anıt inşa etti. Mandalore, Klon Savaşları boyunca tarafsız kalsa da Galaktik Cumhuriyet senatosunda aktif olarak temsil edilmişti.[10] Askerî gelenekçilerin kökünün kazındığı ve bugünün barış dolu yıllarının müreffeh yarınların habercisi olduğunun düşünüldüğü günlerde Concordia Valisi[10] Pre Vizsla'nın[6] önderliğinde gelenekçiler yeniden organize olarak Ölüm Gözcüleri'ni kuruyordu. Bu yeraltı örgütü gün geçtikçe güçlendi ve Mandalor halkının her kademesinden insanlarda sempati kazanmayı başardı.[6]
Bağımsız Sistemler Konfederasyonu'nun Klon Savaşları sırasındaki lideri olan Sith Lordu Kont Dooku ile ittifak kuran Ölüm Gözcüleri, Mandalore'un şiddet dolu günlerini yeniden getirmeye hazırlanıyordu.[10] Ancak bu ittifak başarısızlıkla sonuçlanıp dağıldı ve geriye Ölüm Gözcüleri'nde derin bir Dooku nefreti bıraktı.[11] Bunun ardından Ölüm Gözcüleri yeni yollar arayarak Darth Maul'un liderlik ettiği Gölge Birliği ile ittifak yapıp Mandalore'daki barışçıl hükûmete darbe düzenledi.[12] Darbe esnasında Darth Maul, Kryze'ı öldürüp barışsever yıllara son verirken bu bir çözüm olmadı ve Mandalorlar başka bir iç savaşa sürüklendi.[13] Satine Kryze'ın ölümünün ardından Galaktik Cumhuriyet olaya müdahele ederek Mandalore'u kuşattı ve Maul'u ele geçirdi.[14] Gezegenden ayrılırken ise Kryze Hanesi'nden Leydi Bo-Katan Kryze'ı gezegenin yeni Naibi ilan etti. Ancak Naip Kryze, Cumhuriyet'in yerini alan Galaktik İmparatorluk'un taleplerini yerine getirmeyince İmparatorluk gezegeni işgal ederek[15] Kryze yerine Gar Saxon'ı Vali[16] ve İmparator'un Mandalore'daki Eli[17] olarak atadı. Bu olanlardan on yedi yıl sonra ise İmparatorluk'un desteklediği Saxon Klanı ile Asi Birliği'nin ve pek çok diğer klanın desteklediği Bo-Katan Kryze'ın Mand'alor[15] ünvanını alarak organize edip Mandalor direnişi çatısında birleştirdiği Wren Klanı[18] arasında üçüncü bir iç savaş çıktı.
Sahne arkası[]
Mandalore İç Savaşı'ndan ilk defa Star Wars: Klon Savaşları'nın ikinci sezonunun "Ayartı Seferi"[2] bölümünde bahsedildi.[19]
StarWars.com'daki Bölüm Galerisi isyanı ve iç savaşı iki farklı olay olarak nitelendiriyor. Satine Kryze'ın ise isyan yüzünden gezegeninden ayrılıp iç savaşın bitmesi ile gezegenine döndüğünü belirtiyor.[20]
2015 yılında ise Ultimate Star Wars referans kitabı bu çatışmaları Mandalor İç Savaşı olarak adlandırdı.
Görünümler[]
- Queen's Peril (Yalnızca dolaylı bahsedilme)
- Queen's Peril sesli kitabı (Yalnızca dolaylı bahsedilme)
- Brotherhood (Yalnızca dolaylı bahsedilme)
- Brotherhood sesli kitabı (Yalnızca dolaylı bahsedilme)
- Star Wars: Klon Savaşları – "Ayartı Seferi" (İlk bahsedilme) (Yalnızca dolaylı bahsedilme)
- "Kenobi's Shadow" — The Clone Wars: Stories of Light and Dark (Sadece bahsi geçti)
- "Kenobi's Shadow" — The Clone Wars: Stories of Light and Dark audiobook (Sadece bahsi geçti)
- The Mandalorian – "24. Bölüm: Dönüş" (Sadece bahsi geçti)
- Friends Like These
Kaynaklar[]
Notlar ve referanslar[]
- ↑ 1,0 1,1 The Official Star Wars Fact File Part 98 (MAN 1-4, Mandalore)'a göre Mandalor İç Savaşı, Klon Savaşları'ndan yaklaşık 20 yıl önce gerçekleşmiştir. Star Wars: Galaksi Atlası, Klon Savaşları'nın başlangıcını YSÖ 22'ye tarihlendirdiğinden Mandalor İç Savaşı'nın YSÖ 42 dolaylarında gerçekleştiği çıkarımı yapılabilir.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 Star Wars: Klon Savaşları – "Ayartı Seferi"
- ↑ "Ayartı Seferi"'da Obi-Wan Kenobi, Mandalor İç Savaşı'ndaki isyancılardan geçmiş zaman kipiyle bahseder. Bu da isyancıların teşkil ettikleri tehlikenin sona erdiği anlamına gelir. Fakat askeri yenilgi, teslimiyet veya barış olup olmadığı belirtilmemiştir.
- ↑ Fantasy Flight Games'in resmî internet sitesinde Taking Flight—Preview Death Watch and Their Weapons of War in Collapse of the Republic (yedek bağlantı)
- ↑ Friends Like These
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 6,7 The Official Star Wars Fact File Part 98 (MAN 1-4, Mandalore)
- ↑ Prime Minister Almec - Encyclopedia (içerik artık eski; yedek bağlantı)
- ↑ 8,0 8,1 Star Wars: Build the Millennium Falcon 32 (Guide to the Galaxy: The History of Mandalore)
- ↑ Collapse of the Republic
- ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 Star Wars: Klon Savaşları – "Mandalore Komplosu"
- ↑ Star Wars: Klon Savaşları – "Yardıma Muhtaç Bir Arkadaş"
- ↑ Star Wars: Klon Savaşları – "Mantığın Tonları"
- ↑ Star Wars: Klon Savaşları – "Kanunsuz"
- ↑ Ahsoka
- ↑ 15,0 15,1 Star Wars Asiler: Mandalore'un Kahramanları
- ↑ Star Wars Asiler – "İmparatorluk Süper Komandoları"
- ↑ Star Wars Asiler – "Mandalore'un Mirası"
- ↑ Star Wars Asiler – "Operasyon Vakti"
- ↑ StarWars.com'da "Voyage of Temptation" Episode Guide – The Clone Wars (yedek bağlantı)
- ↑ StarWars.com'da Voyage of Temptation Episode Gallery (yedek bağlantı) (Slide 4)