Jedi

Gördüğünüz versiyon sayfanın tamamlanmış hali değil veya gereğinden kısa ancak yapılacaklar listemizde ön sıralarda. Eğer bu şablon uzun süredir sayfadaysa veya sayfanın genişletilmesini istiyorsanız tartışma sayfasına not bırakınız.

"Bir Jedi'ın kalbinde, gücü yatar."

―Kanan Jarrus^[kaynak]

Bir Jedi, Güç'ün bahşettiği yetenekleri kullanabilme becerisiyle bir araya gelmiş antik bir koruyucu organizasyonu olan Jedi Düzeni'nin üyesi idi. Güç'ün aydınlık tarafını kayıran doktrinlerine bağlı olarak Jedi'lar, öfke ve nefretten kaçınarak Güç'ün karanlık tarafına düşmemek için meditasyon ve sakinlikle iç bir huzura ulaşıyorlardı. Yine de Jedi felsefesi, Jedi'ları kendileri ya da diğerlerini korumaktan alıkoymuyordu. Bu maksatla Jedi'ların silahı saf enerjiden oluşan bıçağı ve mavi, yeşil, mor ve sarı gibi renkleri ile bir ışın kılıcı idi.

Galaktik İmparatorluk zamanı öncesinde Jedi'lar, Galaktik Cumhuriyet'in adalet ve barış koruyucuları idi. Jedi'ların barış ve demokrasiye olan bağlılıkları onları galaksi üzerinde hakimiyet isteyen karanlık taraf kullanıcıları Sith'ler ile karşı karşıya getirdi. Sith ile olan savaşlarından galip çıkan Jedi'lar, Yavin Savaşı'ndan yirmi yıl kadar önce çıkan Klon Savaşları'nın başlangıcına kadar barış koruyucusu görevlerini milenyum boyunca ettirdi. Cumhuriyet ve Bağımsız Sistemler Konfederasyonu arasında galaktik çaplı savaşla yüzleşen Jedi'lar, Büyük Cumhuriyet Ordusu içinde general ve asker görevlerini üstlendiler. Üç yıllık savaşın ardından Jedi'lar, savaşın aslında Sith'lerin güce ulaşmak için yarattığı bir plan olduğunu öğrendi. Fakat Jedi'lar normalde kendilerinden olan ancak Sith Lordu Darth Sidious tarafından karanlık tarafa çekilerek Darth Vader kişiliğini benimseyen, Seçilmiş Kişi Anakin Skywalker tarafından ihanete uğradı. Jedi'ların klon askerlerini, Jedi Düzeni'ni sistematik bir tasfiye ile yok etmek için kullanan Sith Lordları, on binlerce Jedi Şövalyesi'ni galaksi çapında saklanan birkaç taneye düşürerek neredeyse tek bir hamlede yok etti.

Sith'ler galaksiyi bir jenerasyon boyunca İmparatorluk vasıtasıyla yönetti ama Jedi Düzeni'ni tam anlamıyla yok edemedi. Bunun sonucu olarak Ezra Bridger ve Luke Skywalker yeni Jedi'lar olarak, Jedi Şövalyesi Kanan Jarrus ve Jedi Ustası Obi-Wan Kenobi tarafından eğitildiler. Vader'ın oğlu olan Skywalker ayrıca Büyük Usta Yoda tarafından da eğitilmişti. Ölüm döşeğindeyken Yoda, son çırağından bildiklerini yeni bir Jedi jenerasyonuna aktarmasını istedi. Kısa süre sonra Skywalker, kendi hayatına mal olmasına rağmen Sith Ustası'nı öldüren ve Sith'i yokederek Seçilmiş Kişi kehanetini yerine getire babasını aydınlık tarafa geri getirdi.

Yeni Cumhuriyet Devri sırasında Skywalker, içlerinde genç ama güçlü yeğeni Ben Solo'nun da bulunduğu bir düzine çırak eğiterek Jedi Düzeni'ni yeniden hayata döndürdü. Öncesi gibi, Jedi Düzeni yine içten ihanete uğradı. Solo, amcasının öğrencilerinin yarısını öldürüp, diğerlerini de İlk Düzen'in Ulu Lideri Snoke'a götürerek büyük babası gibi karanlık tarafa düştü. Skywalker katliamdan hayatta kaldı fakat kız kardeşinin oğlunun—Snoke'un çırağı ve Ren Şövalyeleri lideri olan Kylo Ren—yaptıkları yüzünden kendini suçladı. Jedi mirasını geride bırakan Skywalker, yaşayan son Jedi olarak ölmeden önce hayatının geri kalanını bir keşiş olarak yaşamak üzere Jedi'ların doğum yeri olan Ahch-To gezegeninde inzivaya çekildi. İzolasyonu, Ben Solo gibi Güç'te ham kuvvete sahip olan bir Jakku çöpçüsü olan Rey tarafından yarıda kesildi. Skywalker'ın Jedi'ların başarısız ve kibirli oldukları fikirlerine karşı çıkan Rey, galaksiye barış ve düzeni geri getirmek için Jedi Düzeni'nin yeniden kurulması gerektiğine inanıyordu. Sonunda Skywalker Jedi öğretilerini Rey'e aktaracak ve Güç ile bir olmadan saniyeler önce son Jedi olmayacağını belirtecekti.

Felsefe

"Jedi'lar duyumsuzdur. Sadece başkalarını düşünürler."

―Anakin Skywalker, Sheev Palpatine'e^[kaynak]

Jedi Şövalyeleri aydınlık tarafı kullanarak galakside adalet ve barış koruyucuları olmak için Güç yeteneklerini öne çıkarmak adına sakinlik ve barışa odaklanıyorlardı.^[3] Bu durumdayken bile Jedi'lar Güç'te dengeyi korumaya çalışıyordu; antik Seçilmiş Kişi kehaneti Sith'i yok ederek Güç'e denge getirecek bir varlıktan bahsediyordu. Muharebede rakipler sabırsızlaşıp güçlerine güvenirken,^[1] Jedi'lar odaklarını artırmak için meditasyon yapar ve sükunet bulurdu.^[4] Bir Jedi ışın kılıcını saldırı için değil savunma için ve Güç'ü diğerleri üzerinde hüküm oluşturmak yerine savunma ve bilgi için kullanırdı. Bu yüzden bazı Jedi'lar ölümden sonra Güç ruhları olarak gözükmeyi başarmıştı.^[1]^[9]^[19] Jedi'lar Galaktik Cumhuriyet yönetimi sırasında kendilerini askerler değil barış koruyucuları olarak görüyordu.^[5] Bilgi, Güç ve disiplin Jedi gücünün temelleri olarak görülüyordu.^[20]

Tarih

Cumhuriyet Muhafızları

"Jedi Şövalyeleri binlerce jenerasyon boyunca Eski Cumhuriyet'in barış ve adalet muhafızlarıydı. Karanlık zamanlardan önce. İmparatorluk'tan önce."

―Obi-Wan Kenobi, Luke Skywalker'a^[kaynak]

Jedi ve Sith arasında antik bir düşmanlık vardı.

Jedi antik kökene sahipti ve binlerce jenerasyondur galakside bulunuyordu.^[3] İlk olarak Ahch-To'da bulunan ilk Jedi tapınağında kurulduktan sonra Coruscant, Ossus, Tython ve Jedha gibi yerlerde birçok yapı inşa ettiler. Jedi daha sonradan demokratik Galaktik Cumhuriyet ile anlaştı ve Galaktik Senato'ya bağlılıklarını verdiler.^[8]

Sith'i ortadan kaldırma

"Sith'ler bin yıldır ortada yok."

―Ki-Adi-Mundi^[kaynak]

Bir Jedi karanlık tarafı kabullendiği için Düzen'den atıldığında Sith'in yaratılmasına yol açacak olan takipçiler kazandı.^[21] Jedi ve Sith azılı düşmanlar haline geldiler. Klon Savaşları'ndan bin yıl önce Jedi ve Sith birçok savaşta karşı karşıya geldi. Sonunda Sith'lerin kibiri birbirlerine düşmelerine yol açtı ve bu Jedi'ların zayıflamış Sith'i yok etmesini sağladı. Fakat Darth Bane isimli bir Sith Lordu yokoluştan kurtuldu ve Jedi'lardan gizli şekilde İkili Yönetim'i yaratarak intikamını aldı.^[22]

Jedi Tasfiyesi

"Geriye kalan Jedi'lar avlanılacak ve ortadan kaldırılacak."

―Darth Sidious^[kaynak]

Klon Savaşları'ndan sonra Jedi neredeyse tamamen ortadan kalkmıştı.

Galaktik Cumhuriyet'in kurulmasından ve Sith'in yok olmasından beri bin yıldır ilk galaksi çaplı savaş Klon Savaşları'ndan önce galakside on bin Jedi vardı.^[23] Güce ulaşmayı arzulayan Sith tarafından planlanmış savaşın sonunda Sith tarafından 66. Emir sırasında veya sonrasında neredeyse yok edildiler ve çok azı hayatta kaldı.^[8]

Yine de düşmüş Jedi Anakin Skywalker'ın oğlu Luke Skywalker, Galaktik İç Savaş sırasında Jedi Ustaları Obi-Wan Kenobi ve Yoda tarafından eğitildi.^[1]^[3] Luke, Galaktik İmparatorluk lideri ve Sith'in Kara Lordu Darth Sidious'u öldürüp Güç'e denge getiren ve Sith'i yok eden babasını arındırmayı kendine görev edindi. Ustaları ve babasının ölmesiyle Luke, yaşayan son Jedi oldu.^[24]