Sithpedi
Advertisement
Sithpedi
Bu makale konunun Legends versiyonunu ele alıyor.  Makalenin Legends versiyonuna gitmek için buraya tıklayın. 
"Ve onun bir siyasetçi olduğuna unutma, ona güvenemeyiz."
―Obi-Wan Kenobi, Padmé Amidala hakkında[1]

Siyaset, bir hükûmetin politikaları gibi, oluşturdukları toplumlar içinde ve genelinde bireyler arasındaki güç ilişkileriyle ilgili faaliyetlerdi. Kariyerleri gereği bu tür faaliyetlerde bulunanlar, demokratik yönetim sistemlerinde seçmenler tarafından seçilen bir siyasetçi olarak adlandırılırdı. Galaksi genelinde, hem savaş hem de barış zamanlarında dinamik ve değişime tabi olan diktatörlükler ve monarşiye dayalı gelenekler de dâhil olmak üzere birçok farklı hükûmet biçimi mevcuttu. Yeni Cumhuriyet Devri'nde, "Bir siyasetçinin vaadi önemsizdir" diye eski bir Corellia sözü biliniyordu.[2] Jedi Şövalyesi Obi-Wan Kenobi de bir kere siyasetçilere güvenilmemesi gerektiğini belirtmişti.[1]

Hükûmet türleri[]

Cumhuriyet[]

"Siyasetçilerin oturup, sorunları tartışıp, en iyi olana karar verip bunu uygulamaya koydukları bir sisteme ihtiyacımız var."
"Yaptığımız da tam olarak bu. Ama insanlar her zaman anlaşmıyor."
―Anakin Skywalker ve Padmé Amidala[1]
Palpatine on balcony

Galaktik Cumhuriyet, gücün Senato'ya ve seçilmiş Yüce Şansölye'ye ait olduğu bir hükûmetti.

Bir cumhuriyette, insanlar bir kralın aksine halk tarafından başa getirilmiş bir temsilci ya da lider tarafından yönetiliyordu.[3] Galaktik Cumhuriyet, seçimle göreve gelmiş senatörlerden oluşan yapısıyla bütün galaksiyi kaplayan bir demokrasiydi.[4] Ancak bu, cumhuriyetin kusurları olmadığı anlamına gelmezdi. Senatör Padmé Amidala'nın da dile getirdiği gibi, seçilmiş temsilciler genellikle bir oy birliğine varmak için çok inatçıydı ve bazıları rüşvet bile alıyordu.[1][5] Buna ek olarak temsilcilerin çoğu ortak çıkarları tamamen unutmaya, sadece kendi ve kendi ana gezegenlerinin çıkarlarını düşünmeye başlayabiliyordu.[6] Jedi Şövalyesi Obi-Wan Kenobi, senatörlerin çoğunun tek amacının önerilerini destekleyenleri memnun etmek olduğunu ve bunun da onları cumhuriyetin ideallerini unutmaya yönlendirdiğini düşünüyordu.[1]

Monarşi[]

Kalıtsal monarşi[]

"Kralınız olarak, sadakatimi bütün Mon Kala halkına adıyorum."
―Mon Kala kralı Kral Lee-Char[7]
Shu-torun royal palace

Monarşide devlet başkanı hükümdardı.

Kalıtsal monarşide, herhangi bir partiden bağımsız olarak başa gelen biri —cinsiyetine göre kral ya da kraliçedoğuştan gelen bir hak ile kendi halkını ve gezegenini yönetiyordu. Kadim Haneler, eski galaktik kraliyet ailesinden geliyordu.[8]

Ancak bazen, bir soyun yerindeliği tartışılırdı. Klon Savaşları sırasında Mon Kala Prensi Lee-Char'ın babasının yerini alacağı önceden belirlenmişti fakat Quarren sakinleri tahta kendi türlerinden birinin geçmesini istemişti, bu da onları veliahtla bir savaşa sürükledi.[9] Monarşi ile yönetilen diğer gezegenlerden bazıları; Aleen[10], Toydaria[11] ve Onderon'du.[12] Bazı hükümdarlar, Naboo'nunki gibi seçilerek başa geliyordu.[1] Alderaan'da taht hükümdarın en büyük çocuğuna geçiyordu ancak bu kişinin, Rağbet Günü'nde açıklanacak olan vücut, kalp ve zihin mücadelelerini tamamlaması gerekiyordu.[13]

Yeni Cumhuriyet döneminde, soyluların kendileri de dâhil olmak üzere çok az kişi hâlâ kalıtsal soyluluğa önem veriyordu. Bundan dolayı birçok gezegendeki "soylu" ünvanı sadece sembolik bir ögeye dönüşmüştü.[8]

Seçimli monarşi[]

"Seçilen en genç kraliçe değildim, ama şimdi tekrar bir düşündüğümde, yeterince büyük olmadığımı düşünüyorum."
―Padmé Amidala, Anakin Skywalker'a[1]

Hükûmetlerin karma türleri de vardı. Naboo'da devlet başkanı kendi halkı tarafından seçilen bir kral ya da kraliçeydi.[14] Bu başkan, Naboo Kraliyet Danışma Konseyi denen bakanlardan oluşan bir kurul tarafından desteklenirdi.[15] Ek olarak, bu seçilen hükümdar Naboo anayasasına göre sadece iki dönem görevde kalabiliyordu.[1]

İmparatorluk[]

"Güvenlik ve kalıcı dengeyi sağlamak adına Cumhuriyet, ilk Galaktik İmparatorluk haline çevrilecek! Daha güvenli ve huzurlu bir toplum için."
―Darth Sidious — (ses) Dinle (dosya bilgisi)[16]
ImperiusUnitadaoberTotallex

Bir imparatorluk merkezî bir otorite tarafından yönetilen bölgelerden oluşuyordu.

Bir imparatorluk, çeşitli bölge ve kümelerin merkezî bir otoritenin altında topluca oluşturduğu galaksiler arası jeopolitik bir organizasyondu. Çoğu zaman aynı Galaktik İmparatorluk'ta da olduğu gibi, bu bölgeler bir tek hükûmetin yargısı altına düşüyordu.[17] Diğer durumlarda imparatorluklar daha incelikliydi. Egemenliklerini ortaya koymazlardı ve toplam büyüklükler devrediliyordu. Böylece bölgeler resmî bağımsızlıklarını koruyordu. Ancak yine de çoğu zaman bölgedeki en güçlü hükûmete boyun eğiyorlardı. Bunun güzel bir örneği, gezegeninin Aristokra'nın idareci haneleri tarafından kontrol edildiğini anlayan soyutlanma taraftarı Chiss Yükselişi'ydi.[18]

Çoğu İmparatorluk, cinsiyete bağlı olarak imparator veya imparatoriçe denen tek bir lider tarafından yönetiliyordu.[19]

Diktatörlük[]

"Bu bence bildiğin diktatörlük."
"Yani, işe yarıyorsa…
"
―Padmé Amidala ve Anakin Skywalker[1]
Emperor Palpatine AoN

Darth Sidious ilk Galaktik İmparatorluk İmparator'u olarak üstün yetkilere sahipti.

Bir diktatörlük, merkezî otoritenin çok büyük yetkiye sahip olan bir birey tarafından yönetildiği bir hükûmet türüydü. Diktatör denen bireyin otoritesi; basının engellenmesi, siyasi aktivistlerin gözaltına alınması ve her yerde her zaman olan güvenlik önlemleriyle halkın görüşlerini yönetimin lehine manipüle etme gibi ezici yöntemler kullanırdı. Diktatörlüğün bir türüne de faşizm denirdi.[20]

Klon Savaşları döneminde Quarzite gezegeni, Belugalı diktatör Lord Otua Blank tarafından yönetiliyordu.[21] Önceden Cumhuriyet'in Yüce Şansölye'si olan Sheev Palpatine, İlk Galaktik İmparatorluk'un kuruluşunu duyurunca galaktik hükûmet, demokrasiden diktatörlüğe[22], daha da açık olmak gerekirse, faşist bir rejime geçti.[20]

Askerî memurlar tarafından yönetilen yönetim şekline ise stratokrasi deniliyordu.[23]

Hutt Jabba Desilijic Tiure'nin suç imparatorluğu gibi herhangi bir hükûmet olmayan, büyük, suç odaklı organizasyonlar da diktatörlükle yönetilebilirdi.

İttifak[]

"Ticaret Federasyonu'ndaki dostlarımız desteklerini gösterdi ve droid orduları sizinkilerle birleştiğinde galaksideki en güçlü orduya sahip olacağız. Jedi şaşkına dönecek. Cumhuriyet yapacağımız herhangi bir talebi kabul edecek."
―Dooku[1]
SepCouncilGeonosis-AOTC

Bağımsız Sistemler Konfederasyonu, Galaktik Cumhuriyet'le ters düşen bir yıldız sistemi ittifakıydı.

Bir ittifak, ortak bir amaç uğruna bir araya gelen gruplara tümüne verilen isimdi. Bir konfederasyon örneği Ayrılıkçılar olarak da bilinen Bağımsız Sistemler Konfederasyonu'ydu. Konfederasyon, hükûmet yolsuzluğu ve artan vergiler dolayısıyla Galaktik Cumhuriyet'ten ayrılan yıldız sistemleri tarafından kurulmuştu.[24] Konfederasyon askeriyesi, liderlerinin İdari Ayrılıkçı Konseyi'nde bulunduğu Şirketler Birliği, Galaksilerarası Bankacılık Klanı, Tekno Birliği ve Ticaret Federasyonu gibi büyük şirketler tarafından kurulmuştu.[25]

Ancak galaksinin bilmediği şekilde Konfederasyon, Ayrılıkçı Krizi ve Klon Savaşları'nı Sith'i galaksinin başına getirme amacı için kullanan Sith Lordu Darth Sidious'ın gizli etkisi altındaydı. Konfederasyon kendisinin demokratik bir hükûmet olarak tanımlıyordu ve Ayrılıkçı dünyalardan seçilmiş temsilcilerden oluşan bir Ayrılıkçı Senatosu'na sahipti.[24]

Asi Birliği olarak da bilinen Cumhuriyet'i Yeniden Kurma Birliği, Galaktik İmparatorluk'a karşı küçük asi hücrelerinin birleşmesiyle oluşan büyük bir isyan gücüydü.[26] Asi Birliği'nin belirtilen amaçları İmparator ve güçlerine karşı gelerek özgür varlıkların haklarını ihlal eden İmparatorluk kanunlarını reddetmek, İmparatorluk'u yok etmek ve galaksiye tekrar özgürlük getirmekti.[20]

Görünümler[]

SithpediFavicon Bu evren içi liste eksiklere sahip. Ekleme yaparak Sithpedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.

Canon dışı görünümler[]

  • William Shakespeare's The Phantom of Menace: Star Wars Part the First

Kaynaklar[]

SithpediFavicon Bu evren içi liste eksiklere sahip. Ekleme yaparak Sithpedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.
  • Star Wars: Galaxy's Edge: Traveler's Guide to Batuu

Notlar ve referanslar[]

Dış bağlantılar[]

Advertisement