- "Ve onun bir siyasetçi olduğuna unutma, ona güvenemeyiz."
- ―Obi-Wan Kenobi, Padmé Amidala hakkında
Siyaset, bir hükûmetin politikalarına bağlı olan aktivitelerdi. Bu aktivitelere dâhil olan kimselere de siyasetçi deniyordu. Galakside birçok farklı hükûmet tipi bulunuyordu.
Hükûmet tipleri
Cumhuriyet
- "Siyasetçilerin oturup, sorunları tartışıp, en iyi olana karar verip bunu uygulamaya koydukları bir sisteme ihtiyacımız var."
"Yaptığımız da tam olarak bu. Ama insanlar her zaman anlaşmıyor." - ―Anakin Skywalker ve Padmé Amidala
Galaktik Cumhuriyet'in seçilmiş temsilcileri
Bir cumhuriyette, insanlar bir kralın aksine halk tarafından başa getirilmiş bir temsilci ya da lider tarafından yönetiliyordu.[1] Galaktik Cumhuriyet, seçimle seçilmiş senatörlerden oluşan yapısıyla bütün galaksiyi kaplayan bir demokrasiydi.[2] Ancak bu, cumhuriyetin kusurları olmadığı anlamına gelmezdi. Senatör Padmé Amidala'nın da dile getirdiği gibi, seçilmiş temsilciler genellikle bir oy birliğine varmak için çok inatçıydı hatta bazıları rüşvet bile alıyordu.[3][4] Buna ek olarak temsilcilerin çoğu ortak çıkarları tamamen unutmaya, sadece kendi ve kendi ana gezegeninin çıkarlarını düşünmeye başlayabiliyordu.[5] Jedi Şövalyesi Obi-Wan Kenobi, senatörlerin çoğunun tek amacının kampanyalarını destekleyenleri memnun etmek olduğunu ve bunun da onları cumhuriyetin ideallerini unutmaya yönlendirdiğini düşünüyordu.[3]
Monarşi
Ana makale: - "Kralınız olarak, sadakatimi bütün Mon Kala halkına adıyorum."
- ―Mon Kala kralı Kral Lee-Char
Monarşide, herhangi bir partiden bağımsız olarak başa gelen biri —cinsiyetine göre kral ya da kraliçe olarak adlandırılır— doğuştan gelen bir hak ile kendi halkını ve ülkesini yönetiyordu. Kadim Haneler, eski galaktik kraliyet ailesinden geliyordu.[6]
Ancak bazen, bir soyun yerindeliği tartışılırdı. Klon Savaşları sırasında Mon Kala Prensi Lee-Char'ın babasının yerini alacağı önceden belirlenmişti fakat Quarren sakinleri tahta kendi türlerinden birinin geçmesini istemişti, bu da onları veliahtla bir savaşa sürükledi.[7] Monarşi ile yönetilen diğer gezegenlerden bazıları; Aleen[8], Toydaria[9] ve Onderon'du[10]. Bazı krallar, Naboo'nunki gibi seçilerek başa geliyordu.[3]
Yeni Cumhuriyet döneminde, soyluların kendileri de dâhil olmak üzere çok az kişi hâlâ kalıtsal soyluluğa önem veriyordu. Bundan dolayı birçok gezegendeki "soylu" unvanı sadece sembolik bir ögeye dönüşmüştü.[6]
İmparatorluk
Bir imparatorluk, çeşitli bölge ve kümelerin merkezî bir otoritenin altında topluca oluşturduğu galaksiler arası jeopolitik bir organizasyondu. Çoğu zaman aynı Galaktik İmparatorluk'ta da olduğu gibi, bu bölgeler bir tek hükûmetin yargısı altına düşüyordu.[11] Diğer durumlarda imparatorluklar daha incelikliydi. Egemenliklerini ortaya koymazlardı ve toplam büyüklükler devrediliyordu. Böylece bölgeler resmî bağımsızlıklarını koruyordu. Ancak yine de çoğu zaman bölgedeki en güçlü hükûmete boyun eğiyorlardı. Bunun güzel bir örneği, gezegeninin Aristokra'nın idareci haneleri tarafından kontrol edildiğini anlayan soyutlama taraftarı Chiss Egemenliği'ydi.[12]
Çoğu İmparatorluk, cinsiyete bağlı olarak imparator veya imparatoriçe denen tek bir lider tarafından yönetiliyordu.[13]
Diktatörlük
- "Bu bana bildiğin diktatörlük gibi geliyor."
"Yani, işe yarıyorsa…" - ―Padmé Amidala ve Anakin Skywalker
Palpatine'in Galaktik İmparatorluk'unun poliçeleri, baskı ve zorlama üzerineydi.
Bir diktatörlük, merkezi otoritenin çok büyük yetkiye sahip olan bir birey tarafından yönetildiği bir hükûmet tipiydi. Diktatör denen bireyin otoritesi; basının engellenmesi, siyasi aktivistlerin gözaltına alınması ve her yerde her zaman olan güvenlik önlemleriyle halkın görüşlerini yönetimin lehine manipüle etme gibi ezici yöntemler kullanırdı. Diktatörlüğün bir tipine de faşizm denirdi.[14]
Klon Savaşları döneminde Quarzite gezegeni, Belugalı diktatör Lord Otua Blank tarafından yönetiliyordu.[15] Daha sonradan Cumhuriyet'in Yüce Şansölye'si olan Sheev Palpatine, İlk Galaktik İmparatorluk'un kuruluşunu duyurunca galaktik hükûmet, demokrasiden diktatörlüğe[16], daha da açık olmak gerekirse, faşist bir rejime geçti.[14]
Askeri memurlar tarafından yönetilen yönetim şekline ise stratokrasi denirdi.[17]
Hutt Jabba Desilijic Tiure'nin suç imparatorluğu gibi herhangi bir hükûmet olmayan, büyük, suç odaklı organizasyonlar da diktatörlükle yönetilebilirdi.
Birlik
Bir konfederasyon, birlik veya lig kendi istekleriyle daha büyük, iş birlikçi bir bölüğe giren canlılar topluluğuna denirdi.[18]
Bağımsız Sistemler Konfederasyonu
Bu topluluk örneklerinden birisi Bağımsız Sistemler Konfederasyonu'ydu:
Cumhuriyet'in son yıllarında patlayan Ayrılıkçı Krizi, Galaktik Cumhuriyet'in, merkezden uzaktaki üyelerine olan destek eksikliğinden kaynaklanmaktaydı. Cumhuriyet'in işlevsiz ve yozlaşmış bürokrasisinin neden olduğu hüsrandan beslenen çoğu yıldız sistemi ve ekonomik amaçları peşinde ticari özgürlük isteyen açgözlü kurumsal varlıklar kendilerini demokratik de olsa yavaş olan Cumhuriyet yasalarının prangalarından kurtarmak için Bağımsız Sistemler Konfederasyonu'nu kurdu.[19] Konfederasyon, bağımsız sistemler için alternatif bir demokratik meclis olan Ayrılıkçı Senatosu'nu kurdu. Bu meclis, Konfederasyon'un yasama organıydı ancak yine de Tekno Birliği ve Ticaret Federasyonu gibi güçlü şirketler tarafından desteklenen İdari Ayrılıkçı Konseyi tarafından itiraz edilebilir veya yanlış yönlendirilebilirdi.[20] Konseyin kendisi gizemler içerisindeki güvenilmez Sith tarafından manipüle edilmişti.[19]
Cumhuriyet'i Yeniden Kurma Birliği
Bir başka ittifak ise, İmparatorluk Devri sırasında Cumhuriyet'i yeniden kurmaya çalışan ittifaktı.
Diğer tipler
- "Seçilen en genç kraliçe değildim, ama şimdi tekrar bir düşündüğümde, yeterince büyük olmadığımı düşünüyorum."
- ―Padmé Amidala, Anakin Skywalker'a
hükûmetlerin karma türleri de vardı. Naboo'da devlet başkanı kendi halkı tarafından seçilen bir kral ya da kraliçeydi.[21] Bu başkan, Naboo Kraliyet Danışma Konseyi denen bakanlardan oluşan bir kurul tarafından desteklenirdi.[22] Ek olarak, bu seçilen hükümdar Naboo anayasasına göre sadece 2 dönem görevde kalabilirdi.[3]
Sahne arkası
2016 referans kitabı Star Wars Propaganda: A History of Persuasive Art in the Galaxy'de yazar, İmparatorluk yanlısı propoganda posteri Imperius Unitada ober Totallex hakkında, "gözü kara faşist imajından" dolayı olan utancını dile getiriyor.[14]
Görünümler
|
Canon dışı görünümler
- William Shakespeare's The Phantom of Menace: Star Wars Part the First
Kaynaklar
Notlar ve referanslar
- ↑
Star Wars: Klon Savaşları – "Nomad Droids"
- ↑
Galactic Republic - DatabankLua hatası 80 satırında package.lua: module 'Module:ArchiveAccess/Databank' not found.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Star Wars: Bölüm II Klonların Saldırısı
- ↑ Star Wars: Klon Savaşları — "Pursuit of Peace"
- ↑ Star Wars: Bölüm I Gizli Tehlike
- ↑ 6,0 6,1 Kan Bağı
- ↑ Star Wars: Klon Savaşları – "Water War"
- ↑
King Manchucho - DatabankLua hatası 80 satırında package.lua: module 'Module:ArchiveAccess/Databank' not found.
- ↑ King Katuunko - DatabankLua hatası 80 satırında package.lua: module 'Module:ArchiveAccess/Databank' not found.
- ↑ Onderon - DatabankLua hatası 80 satırında package.lua: module 'Module:ArchiveAccess/Databank' not found.
- ↑ Star Wars: Bölüm IV Yeni Bir Umut
- ↑ Thrawn
- ↑ Princess Leia: Royal Rebel
- ↑ 14,0 14,1 14,2 Star Wars Propaganda: A History of Persuasive Art in the Galaxy
- ↑ Star Wars: Klon Savaşları – "Bounty"
- ↑ Galactic Empire - EncyclopediaLua hatası 80 satırında package.lua: module 'Module:ArchiveAccess/SWE' not found.
- ↑ Star Wars: Rogue One: The Ultimate Visual Guide
- ↑ Star Wars: Bölüm VI Jedi'ın Dönüşü
- ↑ 19,0 19,1 Confederacy of Independent Systems - DatabankLua hatası 80 satırında package.lua: module 'Module:ArchiveAccess/Databank' not found.
- ↑ Separatist Council - DatabankLua hatası 80 satırında package.lua: module 'Module:ArchiveAccess/Databank' not found.
- ↑ Naboo - EncyclopediaLua hatası 80 satırında package.lua: module 'Module:ArchiveAccess/SWE' not found.
- ↑ Sio Bibble - DatabankLua hatası 80 satırında package.lua: module 'Module:ArchiveAccess/Databank' not found.
Dış bağlantılar
- Siyaset—Vikipedi
